ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΩΝ ΠΤΗΝΩΝ

Η Παγκόσμια Ημέρα των Αποδημητικών Πουλιών, έχει καθιερωθεί ύστερα από πρωτοβουλία του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και γιορτάζεται κάθε δεύτερο Σάββατο του Μαΐου. Σκοπός της καθιέρωσής της είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με τα αποδημητικά πτηνά και τους οικοτόπους τους.

Δύο φορές κατά τη διάρκεια του έτους, δισεκατομμύρια πτηνά διασχίζουν μεγάλες αποστάσεις με σκοπό την εύρεση ζεστών προορισμών που διαθέτουν τις κατάλληλες συνθήκες για την εύρεση τροφής, γέννησης και ανάθρεψης των μικρών τους. Οι αποστάσεις αυτές ποικίλλουν. Πολλά είδη δύνανται να διασχίζουν μόλις μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις οι αποστάσεις αυτές εκτείνονται από τον ένα πόλο της γης στον άλλο. Τα θαλασσοπούλια κυρίως είναι αυτά που διασχίζουν μεγάλες αποστάσεις, ενώ τα τροπικά πτηνά πραγματοποιούν τις μικρότερες μετακινήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της κατηγορίας των πτηνών που διανύουν μεγάλες αποστάσεις είναι το χιονογλάρονο (Tern Sterna Paradisiaea), ένα πτηνό που μεταναστεύει από την Αρκτική στην Ανταρκτική και το αντίστροφο επαναλαμβάνοντας τη διαδρομή κάθε έτος. Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι της μετακίνησης τους, όντας ένας σταθμός για τροφή και ξεκούραση, πριν συνεχίσουν το μακρινό ταξίδι τους. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο υπάρχει ανάγκη ευαισθητοποίησης του κοινού αλλά και κινητοποίησης ως προς την προστασία των αποδημητικών πτηνών.

Τα πτηνά αυτά, τις περισσότερες φορές μεταναστεύουν σε συγκεκριμένους σχηματισμούς και κυρίως σε κοπάδια. Αυτός ο τρόπος τους βοηθάει στην εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και στη προστασία τους από τους εχθρούς. Κύριο ρόλο στην μετακίνηση τους διαδραματίζουν οι αλλαγές της ημέρας, οι οποίες αποτελούν ένα εργαλείο για τον συγχρονισμό τους. Τα αποδημητικά πουλιά, έχει αποδειχθεί πως, χρησιμοποιούν δεδομένα που προέρχονται από την ουράνια σφαίρα, όπως ο Ήλιος, τα αστέρια και το μαγνητικό πεδίο της Γης, καθώς και από τους ‘χάρτες’ που έχουν σκιαγραφήσει, μετά από χρόνια πρακτική, στον εγκέφαλο τους.

Δυστυχώς τα πτηνά αυτά συναντούν συχνά εμπόδια στη διαδρομή τους, κυρίως από ανθρώπινες ενέργειες. Παλαιότερα, τη μεγαλύτερη απειλή στο ταξίδι τους αποτελούσε η θήρευση τους, ωστόσο σε αυτό έρχεται να προστεθεί τα τελευταία χρόνια η πλαστική ρύπανση των θαλάσσιων και των παράκτιων περιοχών. Η ανεξέλεγκτη απόθεση πλαστικών αντικειμένων, στις περιοχές όπου πραγματοποιούν στάσεις τα αποδημητικά πουλιά, αποτελεί την νούμερο ένα ανησυχία του UNEP, σε σχέση με επιβίωσή τους. Χαρακτηριστικά, εκτιμάται ότι πάνω από το 40% του πληθυσμού των πτηνών της θάλασσας, έχει καταναλώσει πλαστικό. Η διαδικασία της μετανάστευσης συνεπάγεται έτσι με μεγάλη θνησιμότητα των αποδημητικών πτηνών.

Όντας άξιο θαυμασμού ένα τέτοιο φαινόμενο, αναδεικνύει ακόμα περισσότερο την ανάγκη για προστασία των ειδών αυτών, όχι μόνο ως προς τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στις περιοχές που μεταναστεύουν, αλλά και ως προς το ρόλο που έχουν στην ισορροπία ολόκληρου του οικοσυστήματος. Αρκετές Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις δραστηριοποιούνται στο ευρύτερο φάσμα της προστασίας των πτηνών αυτών από από την ανθρώπινη δραστηριότητα, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν και διεθνή νομοθετικά κείμενα, των οποίων η εφαρμογή στοχεύει στην απρόσκοπτη και ασφαλή μετακίνησή τους.

Είναι βασικό, ωστόσο, οι πολίτες ορμώμενοι από αυτή την παγκόσμια ημέρα να κατανοήσουν τη σημαντικότητα των ειδών αυτών άλλα και να ευαισθητοποιηθούν σχετικά με την προστασία τους.

_____________________________________________

ΠΗΓΗ ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ

https://thesafiablog.com/2019/05/11/11%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD/